Wybór rady nadzorczej – czyli jak sobie pościelisz tak się wyśpisz.

Jednym z najważniejszych przywilejów członków spółdzielni mieszkaniowej jest czynne i bierne prawo wyborcze do rady nadzorczej. Ponieważ kadencja obecnej rady dobiega końca, już niedługo, bo na najbliższym walnym zgromadzeniu, staną Państwo przed możliwością skorzystania z tego przywileju i dokonania wyboru członków rady nadzorczej.

Właściwy dobór osób jest nie tylko istotny z punktu widzenia członków spółdzielni, co wydaje się oczywiste, ale jest również bardzo istotny dla zarządu. Oba te organy reprezentują przecież wspólnie interes tej samej grupy osób, czyli wszystkich członków i mieszkańców spółdzielni. Ustalenie wzajemnych relacji zbudowanych na „zdrowych zasadach” i na wyraźnym podziale kompetencji jest czynnikiem determinującym właściwe zarządzanie spółdzielnią.

Trzeba też pamiętać, że rada nadzorcza w bardzo istotny sposób wpływa na postępowanie zarządu w kwestii prowadzonej w spółdzielni polityki gospodarowania zasobami mieszkaniowymi. Odbywa się to m.in. poprzez uchwalanie regulaminów, planów gospodarczych czy też prowadzenie kontroli wybranych obszarów działalności spółdzielni.

Wydaje się oczywistym, że wybrane osoby powinny mieć określone kompetencje, doświadczenie z różnych dziedzin życia społecznego i gospodarczego oraz być gotowe na rzeczową współpracę. Powinny też mieć odwagę podejmować decyzje trudne i być może dla niektórych kontrowersyjne, ale zgodne z obowiązującym prawem i kodeksem dobrych praktyk spółdzielczych.

Niestety, rzeczywistość okazuje się nieco inna. Często kompetencje i osobowość kandydata nie są czynnikiem decydującym o wyborze, tym bardziej, że nie istnieją przepisy, które w sposób formalny ograniczałyby dostępność do tej funkcji (np. w spółkach z udziałem Skarbu Państwa czy też w jednostkach samorządu terytorialnego istnieje obowiązek posiadania określonych uprawnień potwierdzonych zdanym egzaminem państwowym).

Pozostaje więc zdać się na własną ocenę kandydata. Powinna ona obejmować nie tylko kwestie wykształcenia, czy też posiadania określonych kompetencji ale również sposób w jaki przedstawia swoją kandydaturę, jaki ma stosunek do innych kandydatów, jaki cel chciałby osiągnąć będąc członkiem rady nadzorczej, czy potrafi oddzielić sprawy swojego budynku i osiedla od spraw całej spółdzielni i wreszcie, jeżeli był już członkiem rady nadzorczej, to jak został oceniony w poprzednich okresach swojej działalności.

Niestety, często pojawiają się osoby, które swoją prezentację opierają na krytyce innych kandydatów, obecnych członków rad nadzorczych, zarządu czy też kreują się na „wybitnych znawców i fachowców” niemal w każdej dziedzinie. Stawiają się w kontrze do obecnej rady i zarządu obiecując tak naprawdę przysłowiowe „gruszki na wierzbie”. Wygłaszają różne teorie i rewelacje, które z rzeczywistością nie mają zazwyczaj wiele wspólnego. Ważne jest jednak to, że z psychologicznego punktu widzenia postawienie na „my” i „oni” budzi emocje. A to jest już pole do łatwej manipulacji. Tym bardziej, że praktycznie żadnej „rewelacji” nie można zweryfikować w trakcie toczącego się zebrania. Niepokój został jednak zasiany…

Wytwarzanie atmosfery MY, czyli spółdzielcy siedzący na sali i ONI czyli obecna rada nadzorcza i zarząd na pewno nie służy członkom spółdzielni i nie ułatwia wyboru. Albo odwrotnie, pokazuje, kto do tej roli się nie nadaje.

Z kolei po wyborze szczególnego znaczenia nabiera przyjęcie przez nową radę nadzorczą sposobu współpracy z zarządem i pozostałymi organami spółdzielni. Od tego w znacznej mierze zależy skuteczność w realizowaniu polityki wychodzącej naprzeciw członkom spółdzielni i w ich interesie. Kodeks dobrych praktyk spółdzielczych wyraźnie wskazuje, że jedynie dobrze pojęta współpraca może przynieść pozytywne efekty. W takim duchu też należy budować szeroko pojętą kulturę organizacji i nie burzyć zasad, które okazały się skuteczne.

Życzę owocnych obrad i podejmowania dobrych decyzji.

Mirosław Bajzert

Prezes Zarządu SM „Kolejarz” w Szczecinie